واژه جعلی یارانه پنهان در همان جایی که خلق شده باید دفن شود!از سال ۱۳۸۶ به بعد تاکنون در مسیر جهانی سازی قیمت ( مبتنی بر تفکر یارانه پنهان) حرکت شده است که باید تغییر کند.برای یادآوری، نامه‌ی ده صفحه‌ای درباره قیمت بنزین که چند ماه قبل از آبان ۱۳۹۸ خطاب به معاون وزیر کار تهیه کرده بودم را در استوری اینستاگرام ( براساس یادآوری اینستاگرام) قرار دادم.بخدا این تصور نادرستی است که با افزایش غیرکارشناسی قیمت انرژی برای دولت درآمد ایجاد میشود.درفرآیند سیستمی و باتوجه به بزرگ بودن بخش عمومی کشور،هزینه‌های خود بخش عمومی ازطرق مختلف چند برابر میشود.
مسأله یارانه جعلی پنهان شبیه یک باتلاق است که اگر از آن خروج نکنیم غرق شدن حتمی است.آقایان مرتضی حیدری و امید قالیباف مجریان محترم صدا و سیما:
یارانه پنهان چیزی جز یک سیاه نمایی نیست. واقعیت ندارد. یک خطای بزرگ شناخت ناشی از درک ناقص دانش اقتصاد است. یارانه پنهانی در کار نیست، حتی محاسبات هم غلط است.
شما کارشناس - مجری صداوسیمای ملی هستید.جهانی سازان یارانه پنهانی نما در حال نابودی اقتصاد و زندگی مردم هستند. بروید ببینید …
به حساب روشن شدن مشعل گاز در یک رستوران لاکچری در تهران برای مردم دورترین روستاهای کشور نسخه قیمت جهانی می‌پیچیند!
بیچاره‌ها اصلا نمی‌دانند هنری هاب کجاست و چی هست ولی چوبش رو بدجور می‌خورند!نرخ‌های یاد شده بدون احتساب مالیات و عوارض دریافتی توسط شرکت ملی گاز ایران به موجب قوانین می‌باشد.
جهانی سازان بازهم موفق شدند و پوست موز زیر پای دولت رئیسی انداختند.
فقط مصرف را کنترل کنید، و اردیبهشت ۱۴۰۱ باهم بررسی خواهیم کرد.این روزها هوا آلوده است ویکی از کارهای جهانی سازان رامعرفی کنیم.
همیشه این موقع سال که آلودگی افزایش پیدا میکند، همیشه حمل ونقل و مردم را مقصر معرفی میکردند ولی شما بدانید در این مواقع سال تا بهمن مصرف بنزین بین ۱۰ تا ۲۰٪ (در دی ماه) کاهش می‌یابد!
خطاهای یارانه پنهان انتها ندارد.دولت قیمت نفت را به بهانه بازاربین المللی بالا در نظر می‌گیرد و نهایتا ادعای یارانه پنهان میکند!
اینطوری باشد دولت میتواند برای خیلی از کالاهای اساسی مبادله پذیر قیمتی مبتنی بر یکی از بازارهای بین المللی تعیین و مدعی شود مثلا در چای یارانه پنهان پرداخت میکند!
این قصه انتها ندارد!داستان مصرف انرژی در ایران و وارونه جلوه دادن آن چیست؟در مصرف انرژی حداقل۱۲عامل نقش دارندوسهم۱۱عامل درمدیریت تقاضای انرژی حداقل۸۰٪می باشد وسهم عامل قیمت درمدیریت تقاضا حداکثر۲۰٪می باشد.وضعیت این۱۱عامل که به سیاستهای غیرقیمتی معروف هستند چگونه است ومسئولیت کیفیت این عوامل با کیست؟من هیچ اقتصاددان بزرگی ندیده‌ام که بدون آمار صحبت کند!در نشست تخصصی «نیمه پنهان یارانه پنهان» در دانشگاه امام صادق(ع) گفتم:
تمام کشورهای #توسعه‌یافته در نقطه عطف صنعتی شدن، زمینه را برای دستیابی به انرژی سهل‌الوصول ایجادکرده‌اند. هیچ کشوری درجهان وجود ندارد که #ساز_اقتصاد خود را با نت‌های پرتلاطم جهانی کوک کند:تو خونه‌ای که بزرگترها کوچک می‌شوند، کوچکترها هرگز بزرگ نمی‌شوند!سلام، برای بنده هم افنخاری بود خدمت شما باشیم، واقعا در صدد توجیه وضع کنونی نبوده‌ام و نیستم. سه دهه است در مدار مبنای فوب فیمتگذاری عحیب و بی نتیجه صورت گرفته،تاکنون بهای تمام شده واقعی ملاک نبوده،اتفاقا اگر درجزییات بیشتر ورود کنیم باید کمک کنیم تا برخی خطاهای سیاستی تصحیح شود.امروزاتفاق ناخوشایندی برایم افتاد،تنها کاری که میتوانم بکنم اینست که دوستانه توصیه مؤکد بکنم که درحمل بار به هیچ عنوان سمت شرکت کلاهبردار ظریف بار نروید.
ضمنا، کلاهتان را هم سفت بچسبید که دستگاههای نظارتی ذیربط درخواب ناز هستند!
انتظار ریتوییت دارم بلکه این شرکت صدایی ازش دربیاد.۵) کلاهتان را سفت بچسبید که هم احتمال کلاهبرداری در یک قدمی شماست وهم وقتی کلاهتان در امور یومیه تان برداشته شد کسی فریادرس شما نیست. آرزو دارم نهادهاوسازمانها از این همه لاک انفعال و بیخیالی در بیان و کمی و فقط کمی به فکر خدمت به مردم باشند. زندگی هر روز درسهای جالب و تلخی دارد!۳) هم مبلغ اضافی گرفتند آنهم به روش غیراخلاقی و حتی فاکتور ندادند و فرار کردند!
به مدیرانی که در رادیو گفتگو با اونها آشنا شده بودم تماس گرفتم، گفتند هیچ کاری نمیشه کرد، اینها کلاهبردار هستند و شما فقط می‌تونی به قوه قضاییه شکایت کنی!!!
گفتم پس اون حرفهای قشنگ پس چی بودند که …#تجربه
۱) یکسال پیش در رادیوگفتگو بحث سیستم نظارت برفعالیتهای خدماتی بود، طوری دوستان اتحادیه و تعزیرات تعریف و تمجید میکردند که اونجا برگشتم گفتم این حرفها چطوری می‌تونه درست باشه که جامعه این خدماتی که تعریف می‌کنید رو حس نمی‌کنه، گفتند اینطوری نیست بنده هم گفتم حرف مردم درستهکاش به این جمله حساس می‌شدید!
سه شنبه دوم آذر ۱۴۰۰ ساعت ۲۲ الی ۲۳:۲۰ از طریق برنامه زنده شبکه افق با موضوع «یارانه پنهان» در خدمت عزیزان خواهم بود. گفتگوی کارشناسی بین دکتر @AliSaedvandi و بنده است.سازمان برنامه وبودجه کشور برای نخستین بار درتاریخ برنامه ریزی ایران پس از انقلاب اسلامی، بخشنامه برنامه وبودجه۱۴۰۱ برای نهادهای عمومی غیردولتی صادر کرده است. این بخشنامه یک صفحه‌ای در تاریخ ۱۹ آبان به استناد تبصره ۲ قانون بودجه ۱۴۰۰ صادر شده که اقدامی مهم وقابل تقدیر بشما میرود.
بدهی دولت و شرکتهای دولتی در پایان سال ۱۳۹۹ به ۱۵۰۰ هزارمیلیاردتومان رسیده است. بدهی ۹۱۰ همت شرکتهای دولتی با سهم ۶۱٪ مسأله حادی است که باید به چرایی آن پرداخت. بودجه شرکتهای دولتی در بستر بدقانونی، بی مسولیتی و رهاشدگی حاکمیت شرکتی آسیبهای جدی به اقتصاد ایران وارد ساخته است:
درپاورپوینتی که درهمایش نیمه پنهان یارانه پنهان ارائه کردم تصاویری از نامه دستنویس خودم را خطاب به دکترمیدری(نامه۱۲ صفحه‌ای) منتشر کردم که در آنزمان یعنی چندماه قبل از آبان۱۳۹۸ قیمت بنزین را تک نرخی برای هرلیتر۱۶۵۰ تومان پیشنهاد داده بودم. میانگین قیمت بنزین الان ۱۷۹۰ تومان است!لطفا قیمتگذاری انرژی را پازلی سیاسی جلوه ندهید. موضوع تحلیل یارانه جعلی پنهان صرفا مساله‌ای تخصصی در حوزه علم اقتصاد است. تا الان یارانه پنهانی‌ها فقط حرف زده‌اند و ما فقط آمار همراه تحلیل را ارایه کرده‌ایم و معمولا هم سعی کرده‌اند از آمار خودمان علیه خودمان استفاده کنند.در مساله قیمت انرژی، ترا خدا حقیقت،صداقت و علم رامعیار قرار دهید. اتفاقا این یک توییت درست است. رابطه قیمت انرژی باید با دلار حذف شود و الا کشور وارد ابرتورم خواهد شد.وقتی هر بشکه نفت براساس قیمت فوب تعیین میشود دومینوی ورشکستگی شروع میشود هر چند خودروسازان مشکلات دیگری هم دارند.- متاسفانه مدتهاست در نرخ تورم سه اتفاق افتاده:
۱- نرخ تورم روستاییان بیشتر از شهرنشینان است.
۲- نرخ تورم ضعیفترین دهک بیشتر از تورم دهکهای بالاتر است.
۳-نرخ تورم استانهای محروم بیشتر از تورم استانهای برخوردار است.
بند «ج» تبصره (۱) قانون بودجه سال ۱۴۰۰ را بخصوص دو خط آخر آنرا با دقت ملاحظه کنید و به همین سادگی و راحتی درباره مصرف گاز حرف نزنید:
«یارانه پنهان ایرانی» را همانند «بیماری هلندی» می‌توان بعنوان یک تجربه تلخ تاریخ اقتصادی ذیل نظریه «نفرین وفور منابع طبیعی/نفت» طبقه بندی کرد.ما آمده‌ایم زندگی کنیم تا قیمت پیدا کنیم، نه اینکه با هر قیمتی زندگی کنیم.
زندگی ما؛ حکایت مرد یخ فروشی است که از او پرسیدند: فروختی؟
گفت: نخریدند، ولی تمام شد!!از سال ۱۳۸۶ یعنی نقطه عطف جهانی سازی قیمت انرژی، مصرف سرانه گاز ایرانی‌ها دائما نزولی بوده است.من اگر نظری درباره قیمت انرژی می‌دادم که نتیجه‌اش فاجعه آبان ۹۸ می‌شد جدا خودمو از شرمگینی دار می‌زدم.
هنوز روتون میشه از یارانه دروغین پنهان حرف بزنید؟! یعنی مردم برای یارانه نخواستن اعتراض کردند؟؟!!!
بابا شماها دیگه کی هستین؟در فصل سرما بایدن دستور می‌دهد قیمت برق برای رفاه حال شهروندان۳۰٪ کاهش بیابد ولی در کمال ناباوری در اینجا در آستانه فصل سرما قیمت گاز تا ۳۱۳٪ جهش پیدا میکند!
چکار باید کرد؟
چه باید گفت؟
بخدا شما نمی‌دانید مردم در روستاها چطوری زندگی می‌کنند ولله توان پرداخت قبض گاز را ندارند.هیئت وزیران درجلسه مورخ ۲۶ آبان ۱۴۰۰ به پیشنهادمشترک وزارتخانه‌های نفت و نیرو تعرفه‌های مصارف گاز در دوره سرمای سال یعنی از ۱۶ آبان تا ۳۱ فروردین را به تصویب رساند.
واقعای جای تاسف دارد، آخه قیمت گاز در هنری هاب آمریکا و نایمکس و … چه ارتباطی به مردم ایران دارد؟
جدول را ببینید:
فرض می‌کنیم داستان ساختگی یارانه پنهان حقیقت دارد!
چه اتفاقی می‌افتد؟
تاجران هم ادعا خواهند کرد در تمام کالاهایی که به خارج از کشور صادر می‌کنند به مردم یارانه پنهان پرداخت می‌کنند!!!
بدیهی است که تجارت بین ملتها براساس تفاوت قیمت در بازارها انجام میشود.
این قصه، بی انتهاست!جالب است هنوز از مثالهای عجیب و غریب و بی ربط دست برداشته نمیشود و رسانه‌ها هم متاسفانه به این دامن می‌زنند. یکی از مدیران شرکت گاز ادعا کرده اندازه مصرف گاز ایران چند برابر چند کشور اروپایی است و …
یکی نیست سئوال بپرسه که مگر سوخت پایه و گرمایشی اروپایی‌ها مگر گاز است؟!خیلی عجیبه که اکو ایران مناظره ما رو منتشر نمی‌کنه!!
بنظر شما چرا؟
@einian۸۵درمناظره‌ای که درشبکه افق برگزارشد ادعاشد که اگرقیمت انرژی افزایش پیدا کندکلی اتفاقات خوب میفتد …
ولی ما یادمان نرفته باهمین استدلال و وعده‌های خوب انفجار قیمت را در سال ۸۹ انجام دادند،طوری شدکه۲/۵سال بعد از آن مجموعا ۵۰همت ازبودجه منابع عمومی به یارانه ۴۵هزارتومان اختصاص یافت!امروزعصرپیرودعوت انجمن جامعه شناسی ایران بامحوریت دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران،بصورت مجازی میهمان دوستان این دانشکده بودم.سعی کردم ابعاد اقتصادی-اجتماعی مساله خطای شناختی تفاوت قیمت داخل وخارج(مصطلح به یارانه پنهان)راتبیین کنم.رکود-تورم،تشدیدفقروتضادطبقاتی مصادیق مساله بود.مناظره با دکتر سعدوندی در شبکه افق:
خیلی عجیب است حدود سه دهه است که تفکر یارانه پنهان را با متهم ساختن واهی مردم به بیش مصرفی و قاچاق در این کشور به غلط راه انداخته‌اند، و همیشه صدای جهانی سازان شنیده و سیاست آنها اجرا شده و دولت به استناد حرف جهانی سازان قیمت را جهش داده است:دیشب مناظره بین @AliSaedvandi وبنده بمدت۴۵دقیقه بطورزنده ازبرنامه عیارشبکه افق پخش شد.بدیهی است اصلاح مواردنادرست تبلیغ شده وتبیین درست اقتصادانرژی زمان وتلاش زیادی نیازدارد.ولی آنچه که تلاش کردم عنوان کنم:
نه مصرف بالاست،نه قاچاق گسترده است و با یک افسانه ساختگی مواجه هستیم.یکی از ایرادات نگاه دولت مشتری محور، بی توجهی به مسائل غیر اقتصادی و خلاصه کردن همه رفتار دولت در قالب اعداد و ارقام و سود است، ابدا برای دولتها اهدافی مانند کسب سود از ملت خودشون تعریف نشده، نه در ایران و نه در هیچ جای جهان، یکی از ایرادات یارانه پنهانی‌ها همین نکته است.۴) با مسئولی از اتحادیه باربری درون شهری صحبت کردم که گفت نمیشود کاری کرد و اینها کلاهبردار هستند!!! و …
همیشه نخواستم این همه بی قانونی را باور کنم، مگر میشود که شما کمترین حمایت از هیچ ارگانی بابت تعرض به حقوق شخصی و عمومی نداشته باشید. از ظریف بار هرگز استفاده نکنید و …۲) تا اینکه امروز درگیر جابجایی خانه شدم و گذرم بعد از ۷ سال به این باربری افتاد، دیروز از اینترنت تلفن ظریف بار رو پیدا کردم و نیم ساعت صحبت کردم که مشکلی پیش نیاد، تمام قیمتها رو و حمل اجناس سخت رو سئوال کردم و تا امروز همه چی بهم ریخت، هم برخورد خلاف مبادی آداب صورت گرفت …قصه یارانه پنهان را از زبان گزارش تفسیری مدیریت پالایشگاه اصفهان بشنویم در حالی که اقتصاد ملی از افزایش نرخ ارز زیان جدی می‌بینید در این گزارش تاکید شده:
«به ازای هر ۱٪ افزایش نرخ تسعیر ارز سود ناخالص شرکت هم ۱٪ افزایش خواهد یافت!»
سئوال اینست این سود عددی از کجا تأمین میشود؟!
تصویر زیر مربوط به جمله‌ای در یادداشت شماره ۳-۵ در صفحه ۱۲ صورت مالی منتهی به سال ۱۳۹۸ شرکت پالایش نفت اصفهان ( پالایشگاه اصفهان) می‌باشد!
قصه نیست، واقعیت است!!!
حاصل چیست؟
شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران تا قبل از سال۱۳۹۱ مصرف ۵ فرآورده اصلی کشور را بصورت روزانه درسایت خود بارگذاری می‌کرد. متاسفانه از آن سال به بعد به بهانه حمله سایبری و … انتشار این آمار را از دسترس خارج کرده است. انتظار میرود برای مباحث کارشناسی مجددا این اقدام از سربگیرد.در ۷ ماهه نخست سالجاری در حدود ۱۴۸۳ همت تسهیلات توسط سیستم بانکی کشور به بخشهای مختلف اقتصادی پرداخت شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از رشد ۵۹٪ برخوردار شده است:
تا قبل ازسال۱۳۸۶ (نقطه اول جهانی سازی) یکی از شعارهای اصلی جهانی سازان برای تحمیل قیمت جهانی به اقتصاد ایران دائما درکنار کاهش مصرف به #افزایش_کارآیی و #بهبود_تکنولوژی پالایشگاهها بود، ۱۵سال سمت عرضه (تولید انرژی) با مکانیسم قیمت جهانی کار میکند دریغ از کوچکترین تغییر در کارآیی.این وضعیت متاسفانه در پالایشگاهها و پتروشیمی‌ها هم برقرار است و ریشه این مساله در دو نقطه زمانی یعنی سالهای ۱۳۸۶ و ۱۳۹۸ نهفته است.منتقدین لااقل خودشان بروند و این اسناد و آمار‌ها را بررسی کنند. قیمت بنزین جهش داده میشود ولی پشت پرده کل رابطه‌ی مالی نفت جهانی میشود.بنظرم هرکسی که معتقد است فروختن نفتخام به قیمت فوب خلیج فارس و گاز به قیمت هنری هاب آمریکا کار علمی است باید در آموخته‌های اقتصادی اش تجدیدنظر کند. این حرف توهین تلقی نشود بلکه ماهیت انسانی علم اقتصاد را نباید نادیده در نظر بگیرند. ما با یک ایران با چنین مدلی مواجه هستیم.
#حقیقت
